1.
Gần đây hay thấy các bạn khen nhau “chất quá!”, nghe cũng hay hay.
Chất theo mình cảm nhận là cái gì đó hay, rất riêng của một người, không lẫn với người khác.
Chất có thể có nhiều cấp độ. Ở mức đơn giản một tấm hình có góc chụp, có khẩu hình, có ánh sáng đẹp cũng là chất. Một chuyến đi phượt đặc biệt cũng có thể là chất…Ở mức độ cao hơn, nói đến con người, đến cách nghĩ, cách hành xử, các “sản phẩm” và tư tưởng của người đó – hay và rất riêng, không lẫn.
“Chất” có lẽ gần với các khái niệm “differentiation” (khác biệt), uniqueness (duy nhất), hay cao hơn original (mang tính nguyên bản, do mình tạo ra).
2.
Không ít thì nhiều, ai cũng muốn “có chất” trong mắt mọi người. Làm thế nào?
Thỉnh thoảng hay nghe mấy bạn trẻ khoe: nhà nó giàu lắm, Ba má nó làm lớn lắm…Chất này đến từ gia đình, cha mẹ!
“Chị ấy học ở Mỹ”. Vẫn là cái chất đến từ vay mượn môi trường.
Nhưng nếu, “bạn ấy đẹp trai, học giỏi”. Chất này từ bản thân: hình thức và nội dung.
Hiện nay chất đến từ “check in trên facebook”, những nơi mình tới, những sự kiện mình tham dự, những người mình cùng chụp hình…Chất này nói văn hoa tí là chất đến từ các trải nghiệm của bản thân.
Thực ra thì chất nào cũng tốt nếu nó hướng người ta đến trưởng thành hơn, tử tế hơn, riêng hơn. Tất nhiên cái chất đến từ nội lực bản thân, từ trải nghiệm sâu sắc vẫn hay hơn nhiều so với cái chất dựa dẫm vào gia đình, người thân, hay môi trường.
3.
Giờ nói vui đến cái chất từ “check in”. Mình cũng hay “check in” tung tóe nên chắc chắn mình không phản đối nó.
Có mấy thứ nên bàn. Đầu tiên “check in” để chia sẻ niềm vui của mình với bạn bè, rất hay, nó làm cuộc sống ta thoải mái, vui vẻ. Thứ đến “check in” để chia sẻ trải nghiệm bản thân, những thứ mình học được được, nhìn được, cảm thụ được – càng sâu sắc, càng riêng thì “check in” này càng chất.
Cuối cùng là check in mọi nơi, mọi giá, và chỉ có “check in”. Nếu nó là thứ duy nhất, không đi kèm các trải nghiệm làm người ta trưởng thành hơn thì “check in” kiểu này quả thực không có chất. Nó là thứ trang sức rỗng, ngán ngẩm.
Mình chẳng có ý chê bai, mình có ý nói, muốn tạo ra cái chất riêng của mình thì hãy đầu tư cho chiều sâu, cho nội dung bên cạnh cái hình ảnh. Hình ảnh chẳng có gì xấu, hay là khác, nhưng có sắc mà không hương thì nhạt!
4.
Có lẽ cái ý hoa có sắc mà không hương chính là cái ví dụ biểu đạt khá rõ tính chất “ảo diệu” hiện nay của mạng xã hội. Nhìn thì lung linh mà …nhạt phếch!
Differentiations are differences that
– Customer love it
– Willing to pay for it
– Hard for competitor to copy
Vấn đề là: nếu cái khách hàng thích mà ko hay, không tốt, hay không phù hợp với mình?
Dũng Vũ
