Thứ tư, Tháng hai 12, 2025

Mềm vs Cứng

1.

Kỹ năng thuyết trình, giảng dạy, toán, kỹ thuật, Anh văn, là kỹ năng cứng hay kỹ năng mềm?

Thử nhìn kỹ năng thuyết trình – hầu hết chúng ta sẽ đồng ý rằng đây là kỹ năng mềm. (theo đinh nghĩa thì kỹ năng mềm là kỹ năng khó đo lường, đánh giá, và thiếu cụ thể). Hay giảng dạy là 1 kỹ năng mềm. Còn toán, kỹ thuật là kỹ năng cứng (kỹ năng cụ thể, chính xác, có thể đo lường, đánh giá được).

Mình thì cho rằng, bản chất của mềm hay cứng chính là nằm ở chỗ khả năng thích ứng của người sử dụng kỹ năng này trong các bối cảnh khác nhau.

Lấy ví dụ về kỹ năng giảng dạy. Nếu giảng viên luôn áp dụng 1 qui trình, một nội dung, 1 tốc độ, 1 phương pháp duy nhất trong các tình huống thì đó chính là giảng viên đó chỉ nắm được các khung cứng của giảng dạy. Còn khi giảng viên có thể điều chỉnh phương pháp, tốc độ, nội dung khi tiếp cận các nhóm học viên khác nhau như sinh viên, người đi làm, nhà quản lý, người không thuộc chuyên ngành, bối cảnh khác nhau thì giảng viên đó đang thể hiện phần mềm của giảng dạy. Đây chính là cái cốt lõi của kỹ năng mềm – khả năng tùy chỉnh cái khung cứng trong các bối cảnh khác nhau.

Kỹ năng giao tiếp, thuyết trình, làm việc nhóm cũng thế. Có những người thể hiện rất tốt các kỹ năng này trong 1 hoàn cảnh cụ thể nhưng lại gặp trục trặc với chính kỹ năng đó trong hoàn cảnh khác. Đó chính là họ chỉ có phần cứng của kỹ năng này.

Vậy các kỹ năng có vẻ rất cứng như toán, kỹ thuật có thế không? Cũng như thế thôi, nếu học và dạy toán, kỹ thuật chỉ để áp dụng giải 1 bài toán cụ thể thì đó là phần cứng, còn khi học toán mà thấy được ứng dụng trong mua nhà, tài chính cá nhân, quyết định đầu tư, tính toán hiệu quả công việc thì đó là toán mềm.

2.

Nhìn về các trường đại học, có thể thấy ngay là họ đang rất thiếu “mềm hóa” kiến thức và kỹ năng của nhà trường và đội ngũ.

Một năng lực lõi mà các trường rất thiếu (và có lẽ không nhìn thấy) là năng lực phát triển chương trình đào tạo. Chương trình đào tạo chính là sản phẩm của các trường để bán trên thị trường. Phát triển chương trình đào tạo mới không chỉ là làm ra các ngành học hoàn toàn mới, mà phần rất quan trọng là tích hợp, điều chỉnh, những thứ đang có cho các nhóm khách hàng, nhóm nhu cầu khác nhau như các nhóm học viên lớn tuổi, người đi làm, khách hàng doanh nghiệp, ở các ngành công nghiệp khác nhau. Thiếu khả năng này nên kiến thức của họ (dù căn bản là tốt) ngày càng (sơ) cứng, và bị giới thực tiễn đánh giá không cao.

Khi nhà đào tạo mà còn cứng như thế thì khó trông mong họ có thể đào tạo các thể hệ học viên có kỹ năng mềm.

Làm sao cho mềm?

RELATED ARTICLES
- Advertisment -

Most Popular

Recent Comments